Yeni Türk kültürü
Zülfü LİVANELİ1 sayfadaki 1 sayfası
Yeni Türk kültürü
tarafından Zülfü Livaneli 2009-01-31, 11:58
Yeni Türk kültürü
Kültür, siyaset dahil her şeyi belirler.
Bir ülkenin kültürü neyse, lideri de ona uygun olur.
Elbette ülkelerin kültürü zaman içinde değişikliğe uğrar, farklılıklar gösterir.
Mesela Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik çıkmanın ezikliğini yaşayan Almanya’nın ruhuna hitap eden lider Adolf Hitler’di.
Ama
İkinci Savaş felaketinden sonra Willy Brandt gibi sol entelektüel
liderleri başa getirdi. Çünkü ülkenin kültürü ve ruhu değişmişti.
***
Türkiye kültür değişiminin en çarpıcı örneklerinin yaşandığı bir ülkedir.
Yüz
yıl önceki kültürümüzle hiçbir ilgimizin kalmadığını söylesem inanması
zor gelir ama doğrudur. Türklerin, dünyada kendilerini temsil ettiğine
inandıkları döner kebap ve göbek dansı, yüz yıl öncenin Türkiye’sinde
hiç bilinmeyen şeylerdi.
Ne sarayda vardı bunlar, ne de halkta. Ama değişen kültür, göbek dansını ve döner kebabı Türkiye’nin sembolleri haline getirdi.
***
Siyasi liderler açısından da durum böyledir.
Son Halife Abdülmecit resim yapan, piyano çalan bir aristokrattı.
O dönemin siyasi figürleri, yoksul ailelerde doğmuş olsalar bile kendilerini geliştirmiş, lisan öğrenmiş kişilerdi.
Cumhuriyetin liderlerine bakalım:
Mustafa
Kemal binlerce kitap okumuş, büyük çabalarla Fransızca öğrenmiş,
edebiyat üzerine yazılar yazmış bir liderdi ve her görüşmede İngiltere
Kralı Edward dahil olmak üzere Batılı liderleri kendisine hayran
bırakan bir zarafete sahipti.
İsmet Paşa da öyleydi.
Celal
Bayar, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu gibi siyasetçiler de
“efendiliği” değer olarak kabul eden bir eğitime ve geleneğe
sahiptiler. Çünkü o dönemin Türkiye’sinde efendilik, kibarlık, zarafet
gibi kavramlar, bir değer ölçüsüydü.
Anneler çocuklarını “oğlum
ne ayıp şey. Büyük gelince ayağa kalkacaksın, bir şey verilince
teşekkür edeceksin” vs. gibi öğütlerle yetiştirirlerdi.
Zaman değişti.
Nüfus
çok arttı; köylerden kentlere büyük bir akın oldu ve sonuçta ne köy ne
kent değerleriyle bütünleşmiş, boşlukta sallanan elli milyon kişi
ülkenin zevkini, eğlencesini, mutfağını, davranış biçimlerini belirler
oldu.
Bu yeni kültürün neye benzediğini hepimiz biliyoruz.
Televizyonları açıp, en çok seyredilen programlara bir gece bakmak bile
bu yeni kültürü anlamak için yeterli.
Yeni Türk kültürünün en belirgin özelliklerinden birisi de kabadayı erkekler.
Bu halk her gece; kodu mu oturtan, bileği kuvvetli, yan bakana bir tane çakan delikanlılara bayılmıyor mu?
Bayılıyor.
Kurtar Vadisi’ndeki öfkeli, adamı gözleriyle öldürmek isteyen tipleri kahraman olarak sevmiyor mu?
Seviyor.
Eeeee? Neyi merak ediyorsunuz ki.
Bu halk elbette Abdülmecit Efendi’leri, Mustafa Kemal’leri hatta Adnan Menderes’leri lider seçecek değil.
Kendisine en çok benzeyen insanı, şaşmaz bir biçimde buluyor.
Demokrasi var memlekette.
Kültür, siyaset dahil her şeyi belirler.
Bir ülkenin kültürü neyse, lideri de ona uygun olur.
Elbette ülkelerin kültürü zaman içinde değişikliğe uğrar, farklılıklar gösterir.
Mesela Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik çıkmanın ezikliğini yaşayan Almanya’nın ruhuna hitap eden lider Adolf Hitler’di.
Ama
İkinci Savaş felaketinden sonra Willy Brandt gibi sol entelektüel
liderleri başa getirdi. Çünkü ülkenin kültürü ve ruhu değişmişti.
***
Türkiye kültür değişiminin en çarpıcı örneklerinin yaşandığı bir ülkedir.
Yüz
yıl önceki kültürümüzle hiçbir ilgimizin kalmadığını söylesem inanması
zor gelir ama doğrudur. Türklerin, dünyada kendilerini temsil ettiğine
inandıkları döner kebap ve göbek dansı, yüz yıl öncenin Türkiye’sinde
hiç bilinmeyen şeylerdi.
Ne sarayda vardı bunlar, ne de halkta. Ama değişen kültür, göbek dansını ve döner kebabı Türkiye’nin sembolleri haline getirdi.
***
Siyasi liderler açısından da durum böyledir.
Son Halife Abdülmecit resim yapan, piyano çalan bir aristokrattı.
O dönemin siyasi figürleri, yoksul ailelerde doğmuş olsalar bile kendilerini geliştirmiş, lisan öğrenmiş kişilerdi.
Cumhuriyetin liderlerine bakalım:
Mustafa
Kemal binlerce kitap okumuş, büyük çabalarla Fransızca öğrenmiş,
edebiyat üzerine yazılar yazmış bir liderdi ve her görüşmede İngiltere
Kralı Edward dahil olmak üzere Batılı liderleri kendisine hayran
bırakan bir zarafete sahipti.
İsmet Paşa da öyleydi.
Celal
Bayar, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu gibi siyasetçiler de
“efendiliği” değer olarak kabul eden bir eğitime ve geleneğe
sahiptiler. Çünkü o dönemin Türkiye’sinde efendilik, kibarlık, zarafet
gibi kavramlar, bir değer ölçüsüydü.
Anneler çocuklarını “oğlum
ne ayıp şey. Büyük gelince ayağa kalkacaksın, bir şey verilince
teşekkür edeceksin” vs. gibi öğütlerle yetiştirirlerdi.
Zaman değişti.
Nüfus
çok arttı; köylerden kentlere büyük bir akın oldu ve sonuçta ne köy ne
kent değerleriyle bütünleşmiş, boşlukta sallanan elli milyon kişi
ülkenin zevkini, eğlencesini, mutfağını, davranış biçimlerini belirler
oldu.
Bu yeni kültürün neye benzediğini hepimiz biliyoruz.
Televizyonları açıp, en çok seyredilen programlara bir gece bakmak bile
bu yeni kültürü anlamak için yeterli.
Yeni Türk kültürünün en belirgin özelliklerinden birisi de kabadayı erkekler.
Bu halk her gece; kodu mu oturtan, bileği kuvvetli, yan bakana bir tane çakan delikanlılara bayılmıyor mu?
Bayılıyor.
Kurtar Vadisi’ndeki öfkeli, adamı gözleriyle öldürmek isteyen tipleri kahraman olarak sevmiyor mu?
Seviyor.
Eeeee? Neyi merak ediyorsunuz ki.
Bu halk elbette Abdülmecit Efendi’leri, Mustafa Kemal’leri hatta Adnan Menderes’leri lider seçecek değil.
Kendisine en çok benzeyen insanı, şaşmaz bir biçimde buluyor.
Demokrasi var memlekette.
Zülfü Livaneli- GÜMÜŞ ÜYE
-
Mesaj Sayısı : 81
Yaş : 78
ŞEHİR : yazar
Meslek : yazar
Öğrenim Durumu : yazar
Aldığı Teşekkür : 10
Kayıt tarihi : 25/11/08
Similar topics1 sayfadaki 1 sayfası
Bu forumun müsaadesi var:
Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz