Buridan`ın eşeğini hatırladım

Kendisine bundan 72 yıl önce özgürlüğü verilen ve yeniden ümmet olma yolunda yürüyen toplumu görünce akılma tekrar Buridan`ın eşeği geldi.
Özgürlüğü bir eşekle kıyaslamıştı Fransız Pifilozof Johannes Buridan. Şöyleki: Aç olan eşek, aynı büyüklükte ve aynı aynı uzaklıkta olan iki saman torbası arasında durur. Aç olan eşek, bu iki torbanın içindeki samanın hangisini yiyeceğine karar veremez. Aynı uzaklıkta olan bu torbalardan birine öncelik tanıyamaz ve açlıktan kıvranır durur.
İşte ülkemizdeki halkın, aydınıyla, cahili ile, tutumu Buridan`ın eşeğine benzemektedir. Önündeki yol ayrılımını özgürce seçemez. Halkın çoğunluğu bilgisizliğin sonucu özgürlüğünü kaybetmiştir. Kendilerini aydın olarak adlandıranlar da, paranın esiri olarak özgürlüğünü para ile değiştirmişlerdir. Birileri bilgisizliğin diğeri de paranın, servetin kölesi haline gelmiştir. Aynen Buridan`ın eşeğinin yaptığı gibi, ikisi arasında yani özgürlük ve kölelik arasında aydını da cahili de gidip gelirler.
Bilinçli bir şekilde bilgisiz bırakılan, çağdaş eğitimden uzak tutulan halk, bilgisizliğin etkisi altında kalarak, ikisi arasında bir seçim yapma şansına sahip değildir. Halka, özgürlük unutturulduğu için tam olmasa da köleliğe doğru meyil gösterir. Cumhuriyet şehidi Uğur Mumcu`nun dediği gibi, karar vermek için fikir sahibi değildir. Kendilerini aydın görenler de maddiyatın etkisi altında bir gün özgürlüğü bir gün de köle olmayı tercin yoluna giderler. Onlar için hem özgürlük hem de maddiyat eşit uzaklıktadır, ama başlarını daha ziyade maddiyatın bulunduğu yöne doğru çevirirler. Ne zaman ki, bir yerlerine bir şeyler batmaya başlar, işte o zaman öbür tarafa yönelirler, ama gene de tam karar veremezler.
Toplumun hangi yola gideceğini, ülkesinin geleceğini düşünen gerçek aydınlardan oluşan sivil toplum örgütleri, karanlığı gören muhalefet parti yetkilileri göstermelidirler. Aksi takdirde Buridan`nın eşeği örneğinde olduğu gibi, halk ülkesi ile birlikte karanlığın içine gömülecektir.

Dr. Yüksel Cavlak